Istinaf Mahkemesi Duruşma Yapar Mı ?

[Idealist]

İstinaf Mahkemesi Duruşma Yapar Mı?

İstinaf mahkemesi, bir mahkemenin verdiği kararın, yerel bir üst mahkeme tarafından yeniden incelenmesi amacıyla başvurulan bir yargı mercii olup, davaların temyiz edilmesi sürecinde önemli bir yer tutar. Ancak, birçok kişi "İstinaf mahkemesi duruşma yapar mı?" sorusunu sormakta ve bu konuda kesin bilgiye sahip olmak istemektedir. Bu yazıda, istinaf mahkemesinin işleyişi, duruşma yapma durumu ve istinafın temyizden farkları hakkında kapsamlı bilgiler sunulacaktır.

İstinaf Mahkemesinin Tanımı ve Görevi

İstinaf mahkemesi, Türk hukuk sisteminde, ilk derece mahkemelerinin verdiği kararların, genellikle bir üst mahkeme tarafından incelenmesi amacıyla başvurulan bir yargı yoludur. İstinaf, özellikle ceza, hukuk ve idari davalar gibi pek çok farklı dava türünde uygulanabilir. İstinaf mahkemesinin görevi, davanın esasına girmeden yalnızca verilen kararın hukuka uygunluğunu incelemektir. Yani, ilk derece mahkemesinin verdiği kararın doğru olup olmadığını değerlendiren bir mekanizmadır.

İstinaf mahkemesi, çoğunlukla yerel mahkemelerin verdiği kararlara karşı yapılan başvurularda yer alırken, bu mahkeme nihai karar verici değildir. Nihai karar, genellikle temyiz yolu ile Yargıtay tarafından verilir. Ancak istinaf mahkemeleri, kararları yeniden gözden geçirebilir ve gerekirse bu kararı bozabilir veya onaylayabilir.

İstinaf Mahkemesi Duruşma Yapar Mı?

İstinaf mahkemeleri, genellikle duruşma yapmazlar. Bu mahkemeler, esasen dosya üzerinden karar verir ve davanın tekrar dinlenmesi gibi bir işlem gerçekleştirmezler. İlk derece mahkemesinin kararını inceleyerek, hukuki hata yapılıp yapılmadığını denetlerler. Bu, İstinaf mahkemesinin görev tanımının bir sonucudur. İstinaf mahkemesi, davanın yeniden görülmesi ya da yeniden yargılama yapılması için bir duruşma açmaz. Bunun yerine, dosyadaki belgeleri, önceki duruşmaların tutanaklarını ve ilgili tüm belgeleri dikkate alarak bir karar verir.

Ancak, istinaf mahkemesinin duruşma yapmaması, her zaman geçerli bir durum değildir. Bazı özel durumlarda, örneğin taraflardan birinin talebi üzerine veya istinaf mahkemesinin kararı gereği, bir duruşma yapılması mümkün olabilir. Bu durumda, mahkeme duruşma açabilir, ancak bu durum çok nadir görülür.

İstinaf Mahkemesinde Duruşma Yapılmasının Şartları

İstinaf mahkemesinde nadiren de olsa duruşma yapılabilir. Bu durumu daha ayrıntılı olarak incelemek gerekirse, istinaf mahkemesinin duruşma yapma şartları şunlardır:

1. **Taraflardan Birinin Talebi:** İstinaf mahkemesi, taraflardan birinin duruşma yapılmasını istemesi halinde, duruşma yapma kararı verebilir. Ancak bu talep, istinaf mahkemesinin takdirine bağlıdır. Eğer mahkeme, dosya üzerinden yapacağı inceleme ile yeterli bilgiye ulaşabileceğini düşünüyorsa, duruşma talebini reddedebilir.

2. **Özel Durumlar:** Bazı davalar, özellikle karmaşık veya çok önemli hukuki meseleleri içeren davalar olabilir. Bu tür durumlarda, istinaf mahkemesi, duruşma yaparak tarafların beyanlarını dinlemeyi ve dosyadaki belirsizlikleri gidermeyi tercih edebilir.

3. **İstinaf Mahkemesinin Kararı Gereği:** İstinaf mahkemesi, bazı durumlarda kararını verirken duruşma yapmaya ihtiyaç duyabilir. Örneğin, tarafların savunmalarını dinlemek veya yeni delillerin ortaya çıkması halinde, mahkeme duruşma yapma kararı verebilir.

İstinaf ve Temyiz Arasındaki Farklar

İstinaf ve temyiz, Türk hukuk sisteminde, bir mahkeme kararına karşı başvurulabilen iki farklı yargı yolu olmasına rağmen, işleyiş ve başvurulma şartları açısından farklılıklar gösterir. Bu farkları anlamak, istinaf mahkemesinin duruşma yapıp yapmayacağı konusunda da bir perspektif sunacaktır.

1. **İstinaf Mahkemesi:**

İstinaf mahkemesi, yerel mahkemenin kararına karşı yapılan başvurularda kullanılır. Bu yargı yolunda, esasın yeniden ele alınması değil, yalnızca hukuka uygunluk denetimi yapılır. İstinaf mahkemesi dosya üzerinden inceleme yapar ve genellikle duruşma açmaz. Duruşma açma kararı, istinaf mahkemesinin takdirine bağlıdır.

2. **Temyiz Mahkemesi:**

Temyiz yolu ise, ilk derece mahkemesinin kararına karşı, kararın hukuki hata içerip içermediğini denetlemek amacıyla yapılan başvurudur. Temyiz mahkemesi, genellikle Yargıtay’dır. Temyiz, yalnızca hukuki denetim amacı güder ve temyiz başvurusunun ardından yeni bir duruşma yapılması beklenmez. Yargıtay, esas hakkında değil, yalnızca hukuk hataları üzerine karar verir.

İstinaf Mahkemesinde Karar Süreci ve Duruşmasız İnceleme

İstinaf mahkemesinde, duruşma yapılmadan karar verildiği durumlarda süreç şu şekilde işler:

1. **Başvuru:** Taraflardan biri, ilk derece mahkemesinin kararına itiraz ederek istinaf başvurusu yapar. Bu başvuru, ilgili istinaf mahkemesine gönderilir.

2. **Dosya İncelemesi:** İstinaf mahkemesi, başvuru dosyasını inceler. Tarafların beyanları, duruşma tutanakları ve diğer deliller dosyada yer alır. Mahkeme, bu belgeleri ve ilgili hukuki mevzuatı dikkate alarak bir değerlendirme yapar.

3. **Karar:** İstinaf mahkemesi, inceleme sonrasında kararını verir. Bu karar, yerel mahkemenin verdiği kararın onanması, bozulması veya düzeltilmesi şeklinde olabilir.

Sonuç

İstinaf mahkemeleri, genellikle duruşma yapmazlar, çünkü görevleri esasın yeniden ele alınması değil, hukuki denetim yapmaktır. Ancak bazı özel durumlarda ve tarafların talebi üzerine duruşma yapılması mümkün olabilir. İstinaf mahkemelerinin en önemli işlevi, ilk derece mahkemesinin kararının hukuka uygunluğunu denetlemek olup, bu denetim genellikle dosya üzerinden yapılır. Duruşma yapılıp yapılmaması, istinaf mahkemesinin takdirine bağlıdır ve çoğu zaman bu yargı yolu, duruşma açmaksızın karar verir.